Trào ngược dạ dày thực quản là gì?

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản là một rối loạn tiêu hóa. Nó xảy ra khi axit dạ dày từ dạ dày chảy ngược vào ống dẫn thức ăn (thực quản),có thể gây kích ứng niêm mạc thực quản.

Nguyên nhân- Cơ chế bệnh sinh của trào ngược dạ dày thực quản?

• Ở trạng thái sinh lý bình thường cũng có hiện tượng trào ngược dịch dạ dày lên thực quản,đặc trưng là sự di chuyển không mong muốn của các chất từ trong dạ dày  đi lên thực quản,xảy ra nhiều lần trong ngày mà không có triệu chứng hoặc tổn thương niêm mạc thực quản ở hầu hết người khỏe mạnh.Tuy nhiên trào ngược dạ dày thực quản chỉ được xem là bệnh khi nó thường xuyên xảy ra,xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng hoặc để lại tổn thương thực thể.
• Sinh lý bệnh của GERD rất phức tạp.Hàng rào chống trào ngược được tạo bởi sự kết hợp của cấu trúc giải phẫu bình thường ngã ba thực quản và chức năng co thắt của cơ thắt thực quản dưới.Khi hàng rào chống trào ngược này yếu sẽ gây trào ngược trên phần lớn bệnh nhân
• Trào ngược sinh lý(trào ngược trên người bình thường) xảy ra ngắn,không thường xuyên,chỉ xảy ra sau buổi ăn là do sự thư giãn đột ngột của cơ thắt thực quản dưới(LES) mà không gây ra bởi nuốt.Loại thư giãn này là thư giãn LES thoáng qua,nhưng cũng là cơ chế chủ yếu của trào ngược ở bn GERD;chiếm khoảng 98% trên người bình thường và 60% trên bn GERD.Tỷ lệ phần trăm còn lại của trào ngược  trên GERD  xảy ra khi nghỉ ngơi,áp lực LES không đủ để chống lại áp lực trong dạ dày.
• Do cơ thắt thực quản dưới(Một cơ ở đáy thực quản mở ra để đưa thức ăn từ đáy thực quản vào dạ dày,và đóng lại để giữ thức ăn trong dạ dày) hoạt động kém hiệu quả khiến cho các phần bên trong dạ dày trào ngược vào thực quản gây đau bỏng rát.

Yếu tố nguy cơ trào ngược dạ dày thực quản?

• Thoát vị gián đoạn(xảy ra khi phần trên của dạ dày di chuyển lên ngực thông qua một lỗ nhỏ ở cơ hoành-cơ hoành là cơ ngăn cách bụng và ngực),ho,nôn,căng thẳng hoặc gắng sức đột ngột có thể làm tăng áp lực trong bụng dẫn đến thoát vị gián đoạn.
• Có cơ vòng thực quản dưới yếu
• Béo phì
• Phụ nữ mang thai
• Sử dụng một số loại thuốc như: aspirin hoặc thuốc giảm đau và hạ sốt không kê đơn như NSAID
• Hút thuốc hoặc hút thuốc thụ động
• Tuổi già
• Một số thực phẩm và đồ uống gồm:Sô cô la,thực phẩm béo hoặc chiên,café,rượu.

Triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản?

• Triệu chứng nổi bật của trào ngược dạ dày thực quản là ợ nóng,kéo dài khoảng 2 giờ,nặng hơn sau khi ăn.Cảm giác đau rát ở giữa ngực,phía sau xương ức,lan từ đầu dưới xương ức về phía cổ họng.
• Có thể có ho khan,xuất hiện triệu chứng hen suyễn.
• Khó nuốt
• Nôn ói,chán ăn
• Làm mòn men răng
• Hơi thở hôi
• Cảm giác như có khối u trong cổ họng
• Có vấn đề về giấc ngủ do tình trạng trào ngược trầm trọng hơn khi nằm.

Điều trị trào ngược dạ dày thực quản như thế nào?

• Dùng Thuốc:

+ Thuốc kháng axit:Giúp trung hòa axit trong dạ dày và thực quản->ngăn ngừa chứng ợ nóng

+ Thuốc chẹn H2:giúp ngăn chặn sự tiết axit trong dạ dày.Thuốc chẹn H2 bao gồm:Cimetidine,famotidine…

+ Thuốc ức chế bơm proton(PPI):Giúp ngăn chặn một loại protein cần thiết để tạo ra axit dạ dày.Thuốc PPI bao gồm:esomeprazole,lansoprazole,omeprazole…

• Thay đổi lối sống:

+  Ăn chậm nhai kỹ thức ăn

+ Ăn nhiều bữa nhỏ:Ăn bữa lớn làm dạ dày căng ra gây áp lực lên cơ thắt thực quản dưới.Ngoài ra bữa nhỏ tiêu hóa nhanh hơn và không kích thích dạ dày sản sinh nhiều axit.

+ Không nên nằm ngủ sau khi ăn no:nằm ngủ sau khi ăn sẽ khiến dạ dày rơi vào trạng thái nghỉ ngơi,gây khó tiêu,ợ hơi,ợ chua do trào ngược. Ăn ít nhất 2 đến 3 giờ trước khi đi ngủ giúp axit trong dạ dày giảm xuống.

+ Tránh thức ăn và đồ uống có thể gây trào ngược:thức ăn cay nóng,chứa nhiều axit và đồ uống có cồn như cà phê,bia,rượu,chanh,cà chua…

+ Ngừng hút thuốc lá nếu đang hút vì thuốc lá làm cơ vòng thực quản dưới suy yếu hơn

+ Nâng cao đầu  khi ngủ:giúp giảm trào ngược các chất từ dạ dày lên thực quản

+ Nên ngủ nghiêng về bên trái sẽ hạn chế tình trạng trào ngược.

+ Giữ cân nặng lí tưởng:Thừa cân béo phì sẽ làm tăng áp lực lên cơ hoành,thúc đẩy dạ dày gây trào ngược acid dạ dày.

+ Mặc quần áo rộng:quần áo bó sát eo sẽ gây áp lực lên bụng và phần dưới thực quản.